Воложин - край родной

Хроніка падзей

1407 г. – першае ўпамінанне пра горад у нямецкай хроніцы.
1413 г. – паводле Гарадзельскай уніі, тэрыторыя сучаснага раёна ўвайшла у склад Віленскага ваяводства.
1431 г. – назва “Валожын” сустракаецца ў лісце вялікага князя Літоўскага Баляслава Свідрыгайлы, пасланым 16 снежня Вялікаму Магістру Лівонскага ордэна.
1440 г. – Валожын належыць легендарным князям Валожынскім і быў канфіскаваны у іх за удзел у замове супраць вялікага князя ВКЛ у 1445г.
1445-1447 гг. – Валожын уласнасць вялікага князя Казіміра.
1447 г. – вялікі князь Казімір падараваў Валожын троцкаму ваяводу Я. Манівідавічу.
1458г. – Івашка Манівідавіч склаў пастамент па якому валоданне горадам перайшло яго сыну Войцаху.
Да 1475 г. – маёнтак, уласнасць В. Манівідавіча, у якім ён, заснаваў каталіцкі парафіяльны сабор. В. манівідавіч не меў начадкаў, і пасля смерці ў 1475 г. ма1нтак перайшоў ва уласнасць караля Казіміра.
1482 г. – цівуном Валожынскім (гэта значыць кіраўніком каралеўскага маёнтка) лічыўся канюшы Наваградскі Зянко Еўлашавіч.
1483 г. – кароль Казімір падараваў каралеўскі двор Валожын князю Васілію Міхайлавічу Вярэйскаму.
1492 г. – у дакументах упершыню згадваецца каталіцкі касцёл.
1499 г. – маёнтак, уласнасць князя В. Вярэйскага і яго жонкі княгіні Марыі Андрэеўны Палеалог. 
1501 г. – кароль Аляксандр перадае права патраната парафіяльным касцёлам у Валожыне віленскаму біскупу Войцаху Табару.
1506 г. – маёнтак, валоданне якім пры падзеле спадчыны Вярэйскіх падцвердзіў кароль Аляксандр іх дачцэ князёўне Соф’і Васілеўне Вярэйскай і яе мужу Альбрэхту Марцінавічу Гоштальду.
1507 г. – Валожын ўваходзіць у Навагародскім ваяводстве Вялікага княства Літоўскага. 
1522 г. – кароль Жыгімонт І падцвердзіў ім валоданне маёнткам.
1527 г. – валожынскім плябанам у дакументах запісаны ксёндз Ежы Багуслаў.
1547 г. – маёнтак, уласнасць Мікалая Маствіловіча. Пасля смерці апошняга маёнтак пераходзіць да яго племенніка Яна Габрыяловіча Маствіловіча.
1549 г. – Валожын уласнасць Сігізмунда ІІ Аўгуста.
1551 г. – Валожын упершыню называецца мястэчкам.
  1567 г. – у Лоску, што на Валожынскай зямлі пасяліўся Сымон Будны, вядомы асветнік і гуманіст, і заснаваў там друкарню.
  1567 г. – “Воложин” - гаспадарскі двор.
1582 г. – маёнтак Валожын належыў вялікаму гетману ВКЛ Н. Радзівілу Рыжаму.
1614 г. – гетман ВКЛ К. Радзівіл прадае маёнтак кашцеляну мінскаму і жамойцкаму А. Слушке.
1681 г. – Ю.Б. Слушка заснаваў у Валожыне манастыр бернардынцаў, пры якім дзейнічала школа.
1683 г. – у Валожыне створана праваслаўнае брацтва.
1710 г. – Стужкі пабудавалі ў Валожыне драўляную уніяцкую царкву.
1713 г. – Валожын пераходзіць ва ўладанне Уладзіслава Даенгофа, прадстаўніка вельмі ўплывовага і багатага роду Вялікага княства Літоўскага.
1738 г. – Валожын маёмасць князёў Чартарыйскіх.
1793 г. – пасля другога падзелу Рэчы Паспалітай Валожын уваходзіць у склад Расійскай імперыі. Знаходзіўся Ашмянскім павеце Віленскай губерніі.
Канец XVIII ст. – Валожын зноў належць Радзівілам.
1803 г. – мястэчка належыць Ю. Тышкевічу.
1806 г. – Ю. Тышкевіч заснаваў у Валожыне касцёл святога Юзафа.
1806-1892 гг. – у Валожыне дзейнічала яўрэйская духоўная акадэмія (ешыбот).
У ліп.-ліст. 1812 г. – Валожын акупіраваны французскімі войскамі.
1840 г. - ў фальварку Люцінка Валожынскага раёна жыў Вінцэнт Іванавіч Дунін-Марцінкевіч. Тут была створана першая беларуская п’еса “Пінская шляхта” (1866 г.), якая ўвайшла ў залаты фонд нацыянальнага рэпертуару.
1865 г. – у Валожыне нарадзіўся Уладзіслаў Пятровіч Сівы-Савіцкі (Стары Улас), беларускі пісьменнік, фалькларыст і публіцыст.
1866 г. – у Валожыне пабудавана царква святых Канстанціна і Алены.
1866 г. – улады закрылі Валожынскі касцёл св. Іосіфа. Частку яго маёмасці перадалі вішнеўскаму дэкану Маркевічу, а часку па загадзе Ашмянскага ваеннага начальніка жандармаў капітана Англераза пакінулі для праваслаўнай царквы. 
1869 г. - на Пяршайшчыне ў Валожынскім раёне жыве і працуе Антон Іванавіч Лявіцкі (Ядвігін Ш) адзін з пачынальнікаў беларускай мастацкай прозы, адзін з першых драматургаў і навелістаў новага часу, нарысіст, стваральнік першага беларускага рамана.
1870 г. – пачало працаваць трохгадовае народнае вучылішча.
1879 г. - у в. Багданава Валожынскага раёна нарадзіўся Фердынант Рушчыц, жывапісец, графік, тэатральны мастак і педагог.
1903 г. – створана арганізацыя РСДРП, якая найбольш актыўна дзейнічала ў рэвалюцыю 1905-1907гг.
19-23.10 1917 г. – у Валожыне праходзіў з’езд дэлегатаў 3-га армейскага корпуса.